Bu yazımızda mobbingten akademik veya fikir, görüş bazında bahsetmek istemiyoruz. Özel söktörün dışında kamu söktöründe de çok sık karşılaşılan intiharlara bile neden olan bir durum olduğunu biliyoruz. Ayrıca biliyoruz ki mobbinge uğrayan insanlar yorum,fikir veya analiz istemiyorlar. Somut çözüm istiyorlar.

Somut olarak nasıl korunabiliriz?

Konuyu tamamen mevzuat ve çözüm kurumlarının hangileri olduğu çerçevesinde inceleyelim. Katkılarınız olursa (iletişim bölümünden veya yorum yaparak) seviniriz. Bu konuda yeni gelişmeler olursa yazımız güncellenecektir.

 Öncelikle Mobbing davranışlarına bakalım:

-Memura sürekli olarak uydurma sebepler ile yazılı olarak ikaz vermek,( Bütün uyarı vb yazılarını toplayın.)

-Memur hakkında sebepsiz yere soruşturmalar açma ve disiplin cezaları vermek,( Bütün soruşturma yazılarını toplayın)

-Memurun görev yerini veya biçimini haksız ve sürekli bir şekilde değiştirmek, (Bütün görev değişiklikleri yazılarını toplayın.)

-Memura görevi ile bağdaşmayan işler vermek, (Asli görevinin dışında angaryalar vb. Bu durumda verilen emiri yazılı olarak isteyin)

-Memuru sürekli olarak sözlü bir şekilde diğer memurların önünde azarlamak. (Bu durumu belgelendirin)

-Memura  buradan git demek, tayin istemesi gerektiği gibi cümleler söylemek. (Aleni olarak söylenmişse bunu tarih ve şahitler şeklinde belgelendirin)

-Memurun yıllık izin vb taleplerini sebepsiz yere geri çevirmek. (Böyle bir talebiniz sebepsiz yere red edilmişse yazılı dilekçeyle neden sözlü talebinizin red edildiğini sorun ve bunu belgeleriniz arasına koyun.

-Memurun en ufak bir hatasında hakkında tutanak tutuluyor ise (Örneğin 5 dk geç kalması durumunda tutanak tutulması gibi. Bunu amiriniz belgelendiriyorsa siz de amirinizin 5 dakika geç geldiğiniz için tutanak tuttuğunu belgelendirin.)

-Memurun hazırladığı evrak hatalı olmamasına rağmen çok sık düzeltmesi amacıyla geri gönderiliyorsa, (Bu durumda yazılı olarak neden bu kadar çok düzeltme istediğini sorun.)

Mobbing Mevzuatı

-İşyerlerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) Bilgilendirme Rehberi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı

-2011/2 Sayılı Başbakanlık Genelgesi;

-Yargıtay Başkanlığının 4. Hukuk Dairesi Mobbing (Psikolojik Baskı) iddialarında doğrudan kamu görevlisine dava açılabileceği yönünde bir kararı vardır. 4. Hukuk Dairesinin 2016/8293 sayılı kararına göre Mobbing iddialarında Anayasanın 129/5 maddesi uyarınca yargıtay kararına göre “…Ne var ki, bu kural mutlak olmayıp; idari yetkilerin kullanılma alanı ile, eş anlatımla, idari işlem ve eylem niteliğini yitirmemiş davranışlar ile sınırlıdır. Özellikle, haksız eylemlerde (fiili yol); kamu görevlisinin, Anayasa’nın bu güvencesinden yararlanma olanağı bulunmamaktadır….” Anayasanın 129. Maddesinde “…Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin yetkilerini kullanırken işledikleri kusurlardan doğan tazminat davaları, kendilerine rücu edilmek kaydıyla ve kanunun gösterdiği şekil ve şartlara uygun olarak, ancak idare aleyhine açılabilir….” denilmektedir. Ancak Yargıtayın yukarıda bahsedilen kararına göre kamu görevlisi hakkında doğrudan mobbing davası açılabilinmesi Mümkündür.Bu karara göre mesala bir öğretmen müdürü hakkında yeterli delili varsa doğrudan adli yargıda tazminat davası açabilme hakkına sahiptir. Bu karara göre Mobbing iddiasında bulunulan hareketler idari işlem ve eylem niteliğinde olmayıp, haksız fiil niteliğindedir.

 Mobbingten Korunma

-Mobbinge uğradığınızı kanıtlayacak yazışma, not, mesaj, e-posta gibi bilgi ve belgeleri saklayabilirsiniz.

-Yeterli belge varsa bir avukatla görüşebilirsiniz.

-Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı  Alo 170’i arayıp mobbing konusunda psikolojik  destek isteyebilirsiniz.

-Gerekiyorsa tıbbı destek için doktara gidebilir ve bu şekilde de mobbingi belgelendirebilirsiniz. İlaçların reçetesi veya hastanede tedavi görüldüğüne dair yazılı evraklarda mobbinge kanıt gösterilebilmektedir.

-657 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin ikinci fıkrası “Devlet memurlarının işbirliği içinde çalışmaları esastır.” der. Bu hüküm gereğince mobbing uygulayan amiri delilleri ile birlikte işbirliği yapmamakla bir üst amire şikayet edebilirsiniz.

-657 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin ikinci fıkrası “Amir, maiyetindeki memurlara hakkaniyet ve eşitlik içinde davranır.” der. Bu maddeye göre eğer öğretmen iseniz ders programlarını karşılaştırmalı olarak elinizde bulundurun. 657’nin 17. maddesinde yer alan Uygulamayı isteme hakkı, devlet memurlarının mevcut mevzuat hükümlerinin kendileri için de aynen uygulanmasını talep edebileceklerini tarif eder.Bu maddeye göre devlet memurları başka bir memur arkadaşına pozitif yönde uygulanan bir mevzuat hükmünün kendisi için de uygulanmasını talep edebilecektir. Her ne kadar idareye takdir hakkı kullanma yetkisi verilse de, idarenin takdir hakkını sonsuz bir şekilde kullanma hakkı yoktur. Takdir hakkının da belli kriterler ve eşitlik ilkesi içinde kullanılması gerekmektedir. Ayrımcılık veya haksızlık yazılı dilekçeye rağmen düzeltilmezse  bu maddeye istinaden bir üst amire şikayet edebilir hatta ders programınızın iptali için idari dava açabilirsiniz.

-657 sayılı kanunda 125 inci madde hükümlerine göre

 “Görevin işbirliği içinde yapılması ilkesine aykırı davranışlarda bulunmak.” suçu uyarma cezası,

 “İş arkadaşlarına, maiyetindeki   personele ve iş sahiplerine kötü muamelede bulunmak,” suçu kınama cezası,

“Amirine veya maiyetindekilere karşı küçük düşürücü veya aşağılayıcı fiil ve hareketler yapmak,” suçu ise kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektirmektedir.  Buna göre amiriniz bile olsa hiç kimse toplum içinde size bağıramaz veya aşağılayamaz.  Böyle bir durumla karşılaştığınızda bu durumu belgelendirip 125. maddeye göre şikayet hakkınızı kullanınız.

-Başvurulabilecek kurumlar  ÇSGB, CİMER,Alo 170, Kamu Görevlileri Etik Kurulu, Kamu Denetçiliği Kurumu ,İl ve İlçe İnsan Hakları Kurulları, Türkiye İnsan Hakları Kurumu TBMM, Anayasa Mahkemesi, Mobbingle Mücadele Derneği...

-- Konu ile ilgili belge ve gelişmeler yazımıza eklenecektir…